Człowiek z kubkiem kawy, zrozumcie, informatyk, nie jednostka bez życia

Jakiś czas temu byłem świadkiem takiej sytuacji. Byliśmy w parku w Gdyni i na ławce przy stoliku siedział sobie jakiś człowiek, chłopak, na oko jakieś 25 lat, może mniej. Siedział przed komputerem i pracował.
Usłyszałem dokoła kilka opinii przedstawianych przez ludzi, że ta dzisiejsza młodzież to nawet na dworze musi grać w te swoje gierki, że już nawet dworem się nie cieszą, że pewnie dziewczyna wyrzuciła go do parku.
A jak się okazało, człowiek ten był programistą, świeżo po studiach, który wyszedł na dwór, by popracować nad projektem korzystając z ładnej pogody.
Dzisiaj chciałbym rozważyć właśnie to zjawisko, pewnej stereotypizacji człowieka siedzącego przed komputerem z graczem spędzającym każdą minutę przed grami.
Pamiętam, że kiedy byłem młodszy, sam się z tym często spotykałem.
Prawda jest taka, że przed komputerem spędzałem i spędzam wiele czasu, nie cały dzień, lubię wyjść na dwór, porozmawiać z ludźmi i tak dalej. Ale będąc niewidomym programistą, no cóż, trudno nie pracować nad programami.
Dzisiaj wiele osób z mojego otoczenia widziało projekty, jak rakieta, różnego rodzaju aplikacje pisane nie tylko dla niewidomków, ale i dla nich, programy do zarządzania firmami, przetwarzania danych i tak dalej, bo owszem, tym też się zajmuję, jak mogę pomóc.
I już tak często tego nie słyszę, chociaż pewne osoby nadal twierdzą, że nie mam życia i pewnie ciągle w gierkach. I nie trafia do nich argument, że nie ma w zasadzie gierek dla niewidomków, więc nawet gdybym chciał, nie miałbym możliwości "siedzenia w gierkach całymi dniami".
I nie zrozumcie mnie źle, nie twierdzę, że gry to zło. Potrafią mieć ciekawą fabułę, rozwijać. To trochę jak z filmami. Mówię tutaj o siedzeniu w wirtualnej rozrywce całymi dniami, o braku umiejętności dostrzeżenia życia poza ekranem.
Dawniej sprawa miała się inaczej.
Bądźmy szczerzy, zdobyłem dość dużą wiedzę o komputerach. Dość dużą, by, jak dotąd, nie spotkać się z problemem informatycznym, którego, po chwili namysłu, nie umiałbym rozwiązać w ten czy inny sposób, chociaż to tylko kwestia czasu.
Dzięki doświadczeniu, jakie zebrałem siedząc przed komputerem, zdołałem napisać chociażby Eltena, na którym jest ten wpis, a raczej, z perspektywy czasu pisania, zaraz będzie, bo zgaduję, że skoro go piszę, wrzucę go na bloga.
Pewnie wiele innych osób podobnie poszerzało swoje informatyczne horyzonty, sprawdzając, próbując, testując, ucząc się.
Kiedy widzi się młodego człowieka z teleskopem, mówi się, że przynajmniej ma jakąś pasję, szanuje się jego zainteresowania astronomiczne. I słusznie.
Kiedy inny człowiek zajmuje się matematyką, rozwiązuje równania, to podziwia się jego matematyczne zainteresowanie. Słusznie.
Bo rzeczywiście niewielu ludzi w moim wieku ma takie zainteresowania, niewielu ma pasję, by coś robić.
Ale dlaczego zatem nie dopuszcza się pasji informatycznych?
Moim zdaniem to przykre.
Znam człowieka, dziecko, które, trzeba to przyznać, gra dużo.
Ale jest również zainteresowany działaniem komputera, pytał mnie o system binarny, jak komputer działa, jak coś zrobić i tak dalej.
Chciał pójść na kółko informatyczne.
Nie otrzymał zgody od rodziców.
Niech lepiej zaciekawi się matematyką, historią czy czymś takim, a nie tylko grać.
Ludzie, przecież informatyka nie oznacza grania!
O tyle dobrze zdaję sobie sprawę z tego problemu, że sam, jak wspomniałem, go obserwowałem.
Kiedy człowiek siedzi i pisze na klawiaturze, ucząc się, powiedzmy, języka C++ , od razu uważany jest za jakiegoś, nie wiem, człowieka bez życia, który tylko patrzy się w ekran.
Kiedy zaś ten sam człowiek zaczyna czytać książkę o programowaniu, by sprawdzić, co zrobił źle, nagle wykazuje dużą pasję.
Czy rzeczywiście pasja do programowania ma polegać na nauce bez doświadczenia?
Co dziwne, wielu nastolatków podziela ten stereotyp.
Dla nich lekcje informatyki powinny być lekcjami wolnymi, na których będą grać z kolegami.
A wielu nauczycieli to aprobuje.
Śmiem zaryzykować, że informatyka jest najmniej poważnie traktowanym przedmiotem.
Czy ktoś musi się uczyć do informatyki, bo czeka go skomplikowany sprawdzian z logiki rozmytej albo budowy komputera? Nie, głowi się, w co zagra z kolegami następnym razem.
W efekcie rzeczywiście informatyka uczy naprawdę niewiele.
Nie twierdzę, że każdy uczeń, powiedzmy, gimnazjum musi umieć napisać sieć neuronową, zmienić taktowanie procesora czy zedytować kernel systemu.
Jeśli chce się tego nauczyć, to niech albo poczyta, albo pójdzie na studia. W końcu jest to nie bez przyczyny nazywane wykształceniem wyższym.
Ale czy na informatyce nie może się nauczyć, powiedzmy, jak chociaż działa komputer, co to jest system albo jak dokonać podstawowych napraw?
Idźmy dalej.
Wielu ludzi mówi, że nie nadaje się na programistów. Sądzę, iż jest to prawda. By zostać programistą trzeba mieć pasję, lubić to, orientować się i mieć pewną cechę umysłu; wykształcić pewien sposób patrzenia na świat tak, by potrafić zawsze odnaleźć algorytm, sekwencję prowadzącą do pewnego wniosku. Umieć myśleć zarówno abstrakcyjnie, jak i sztywno. To pewne połączenie sztuki, czegoś nieuchwytnego, pewnej idei, z surową rzeczywistością i światem zer i jedynek. Jakkolwiek dziwnie to brzmi, tak wygląda sztuka programowania.
Niewielu ludzi potrafi i chce się tego nauczyć. I to jest w pełni zrozumiałe. Tak, jak niewielu rozumie matematykę wyższą, tak niewielu musi rozumieć ideę programowania, z resztą od tej matematyki nie tak odległą.
Ale informatyka to nie tylko programowanie.
Większość informatyków nie ma pojęcia, jak napisać prawdziwy program, bo tego nie potrzebuje.
A sądzę, że w dobie, gdy każdy z nas posługuje się komputerem, warto wiedzieć, jak ten komputer chociaż działa.
Dlaczego działa, jak liczy, skąd zna wynik.
Tak sobie myślę, że informatyka stała się domeną stereotypów związanych z grami.
Często słyszę i widzę, że mówi się lub pisze o informatykach z szacunkiem. To ludzie, którzy umieją wiele, docenia się ich pracę, owszem.
Ale ten obraz informatyka jako pewnego naukowca pozostaje dla zawodu, nie dla konkretnych jednostek.
Nie rozumiem tego, szczerze mówiąc.
A jeszcze kilkanaście lat temu obraz tego zawodu w świadomości był zupełnie inny. Kiedy widziało się człowieka przed komputerem, mówiło się informatyk, programista, inżynier oprogramowania.
Programistów nazywało się ludźmi z kubkiem kawy. Bo rzeczywiście tak często ich widziano, wyobrażano sobie. Człowiek przy komputerze z, no właśnie, kubkiem kawy.